سرزمين بلخ
نسرین ناصري
بلخ يکي از اقليم چهارم است، بلخ چهارمين ربع خراسان استو بلوکات آن عبارت است از جوزجان ، طالقان، گروزان، فارياب، ميمنه، شبرغان، انبار، اندخوي، تخارستان، بغلان، باميان، سمنگان، مرغاب، سوزمه قلعه ،بلخاب، سانچارک و دره صوف .
اين سرزمين به دو بخش تقسيم مي‌شود: قسمت باختري آن جوزجان و بخش خاوري، ناحيه‌ي تخارستان است . در سمت شمالي قباديان و وخش مي‌باشد که هم‌اکنون در خاک تاجيکستان واقع شده.
بلخ در جنوب آمودريا واقع شده است که از شمال به درياي آمو و ريگستان‌هاي خوارزم، از جنوب به سلسله کوههاي هندوکش، از شرق به تخارستان و از غرب به هرات محدود بوده است .
در جغرافياي قديم بلخ به پنج بخش مهم تقسيم مي‌شده است: 1- بلخ 2- جوزجان 3- مرغاب 4- تخارستان 5- باميان. قديمي ترين مرکز تمدن ايران و شايد مرکز تشکيلات دولتي ايران در بلخ بوده است.
محله‌هاي بلخ
کوي سيمگران و محله‌ي نقره‌کاران بوده است که در مرکز شهر بلخ قرار داشته است.
کوي علا که از ديگر محله‌هاي معروف بلخ است؛ کوي حرب بن غزوان که هم‌اکنون به کوي دوک گران معروف است . گويا در اين محل صنايع دستي ساخته و پرداخته مي‌شده است ؛ کوي نويد که همان دار مقاتل بن سليمان است.[1] ديگر کوي‌هاي آن ، کوي هندوان و کوي يهودان است که بعد‌ها به دروازه‌ي هندوان و دروازه يهودان يا دروازه‌ي يهوديه معروف شدند. اين اسامي حاکي از وجود محله‌هاي غير مسلمان است که در آن‌ها تجار هندي و يهودي ساکن بوده‌اند. [2]
باغهاي بلخ شامل : باغ خاص، باغ سلطان، کوشک عبدالاعلي که در ميان باغ سلطنتي واقع بوده است .
کالاي صادراتي بلخ بسيار با ارزش بوده است، مانند: طلا و لاجورد که به سرزمين آشور صادر مي‌شده، واز صادرات ديگر، مس، سرب و ديگر فلزات ، صنايع دستي و ابريشم و فرآوره‌هاي رنگي.
بلخ آن‌قدر بزرگ بود که دو مسجد جامع داشت و يکي از جاههاي بود که پرورش اسب در آن جا معروف بود که جرء صادرات بوده است ؛ شترهاي بلخ با اندام قوي بر شترهاي عرب برتري داشت.
زبان مردم بلخ
زبان مردم بلخ قبل از ورود اسلام به آن سرزمين فارسي بوده است. فارسي دري برخاسته از خراسان قديم است
. بحر الاسرار، بخش بلخ ص 16[1]
. تذکره جغرافيايي تاريخي ايران ص 57.[2]
:: موضوعات مرتبط:
فرهنگی ,
,
|
امتیاز مطلب : 13
|
تعداد امتیازدهندگان : 5
|
مجموع امتیاز : 5
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
